Đôi nét về các công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM

Bạn đang đau đầu vì bộ máy kế toán trong doanh nghiệp hoạt động không hiệu quả? Bạn rất lo lắng vì nhân viên kế toán của mình bỗng nhiên nghỉ việc đột xuất? Bạn đang tìm kiếm phương án thay thế hiệu quả nhưng vẫn chưa được? Bạn không muốn công ty phải bỏ ra quá nhiều chi phí cho hoạt động này vì doanh nghiệp mới thành lập tại Hồ Chí Minh, quy mô còn nhỏ, đang rất cần tiết kiệm? Đừng quá lo lắng, câu trả lời mà bạn cần lúc này là một công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM chuyên nghiệp. Tuy nhiên, giữa vô vàn các công ty trên thị trường thì công ty nào sẽ đáp ứng được tốt yêu cầu của bạn? Dịch vụ Kế toán 360 là gợi ý không tồi. Công ty dịch vụ kế toán 360 tự hào sở hữu số lượng khách hàng đông đảo và là một công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM được mọi doanh nghiệp gửi gắm niềm tin.

Kế toán là ngành nghề gắn liền với quá trình lịch sử của đất nước Việt Nam. Kế toán đóng vai trò rất quan trọng trong doanh nghiệp và với đất nước. Kế toán giúp chủ doanh nghiệp nắm bắt được tình hình tài chính trong doanh nghiệp của mình và đưa ra được những giải pháp phát triển phù hợp. Không những vậy, kế toán còn giúp doanh nghiệp thực hiện trọn vẹn nghĩa vụ đối với đất nước. Bên cạnh phương pháp tuyển dụng nhân viên kế toán truyền thống, rất nhiều doanh nghiệp đã tìm đến các công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM để thuê ngoài dịch vụ kế toán vì tính kinh tế và hiệu quả của phương án này.

1. LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NGHỀ KẾ TOÁN TẠI VIỆT NAM

Lịch sử phát triển ngành kế toán tại Việt Nam được phân chia thành 3 giai đoạn chính: trước năm 1990, từ năm 1991-1994 và sau năm 1995 đến nay. Chúng ta sẽ tìm hiểu đặc điểm của từng giai đoạn như sau:

1.1. Kế toán giai đoạn trước năm 1990

Trong giai đoạn này, lịch sử kế toán Việt Nam cũng được phân chia thành những giai đoạn nhỏ hơn. Cụ thể như sau:

Vào trước những năm 1960, Việt Nam đang trải qua thời kỳ kháng chiến chống Pháp. Các cơ sở kinh tế nhà nước lúc này chủ yếu là công xưởng hoặc tổ chức có quy mô nhỏ ở hậu phương. Kế toán thời kỳ này chỉ là việc ghi chép ngân sách khá đơn giản và sơ sài. Năm 1948, Bộ Tài chính Việt Nam ban hành ra Thể lệ thu chi và Kế toán đại cương theo Nghị định 1535, do Bộ trưởng Lê Văn Hiến ký duyệt.

Đến khi hòa bình lập lại, hoạt động kinh tế phát triển và chế độ quản lý mới yêu cầu phải có hệ thống kế toán đầy đủ và đồng bộ hơn. Do vậy, vào ngày 11/10/1956, Vụ chế độ Kế toán được thành lập. Vào năm 1957, 2 chế độ kế toán cơ bản: Chế độ kế toán xí nghiệp và chế độ kế toán kiến thiết cơ bản được ban hành. Bộ máy kế toán và quản lý kế toán ở các cấp, ngành, cơ sở hình tế lần lượt hình thành và đóng vai trò quan trọng hơn.

Bước sang những năm 1961, cả đất nước bước vào quá trình thực hiện kế hoạch 5 năm lần thứ nhất với mục tiêu là xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuât cho chủ nghĩa xã hội, chú trọng hơn đến công tác hạch toán kế toán. Vụ chế độ Kế toán tiến hành soạn thảo Điều lệ tổ chức kế toán để trình Nhước và sau đó ban hành Điều lệ này. Đây là cơ sở để xây dựng hệ thống tổ chức bộ máy kế toán, chế độ kế toán từ trung ương đến địa phương.

Sau đó, từ năm 1966 đến 1970, miền Bắc Việt Nam tiến lên xây dựng chủ nghĩa xã hội còn miền Nam chống chiến tranh leo thang từ đế quốc Mỹ. Và bằng sự hỗ trợ của các chuyên gia Liên Xô, miền Bắc tiến hành cải thiện hệ thống kế toán theo hướng thống nhất kế toán – thống kê – thông tin với nguyên tắc hạch toán kinh tế xã hội chủ nghĩa, nền tảng dựa vào là hệ thống kế toán Liên Xô. Từ năm 1971 đến 1980, chế độ kế toán Việt Nam ổn định hơn, chế độ kế toán được áp dụng thống nhất cho cả nước, bao gồm cả các tỉnh miền Nam.

Từ năm 1981 đến 1990, kinh tế Việt Nam diễn ra nhiều thay đổi lớn. Năm 1984, Hội nghị Kế toán trưởng toàn quốc lần I được tổ chức nhằm xác định ra chiến lược đổi mới và phát triển công tác kế toán tại Việt Nam. Bước sang năm 1988 đến 1990, Nhà nước ban hành thêm một số quy định cơ bản về kế toán trong thời kỳ tiền đổi mới. Ngày 01/6/1989, Câu lạc bộ Kế toán trưởng Xí nghiệp Quốc doanh được thành lập. Đây là tổ chức tiền thân của 2 hội kế toán lớn tại Việt Nam hiện nay, Câu lạc bộ Kế toán trưởng Toàn quốc và Hội Kế toán và Kiểm toán Việt Nam.

1.2. Kế toán giai đoạn 1991 đến 1994

Trong giai đoạn từ năm 1991 cho đến năm 1994, Việt Nam chuyển đổi tiền kinh tế bao cấp cũ sang kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Lúc này, rất nhiều thành phần kinh tế mới tác động góp phần không nhỏ đển sự thay đổi bản chất và đặc thù của ngành kế toán. Các kế toán viên bắt đầu phải tiếp xúc với những thuật ngữ kế toán mới như lỗ, lãi, lợi nhuận…thay vì chế độ kế toán đơn giản thời kỳ bao cấp. Họ phải nghiên cứu, tìm hiểu và áp dụng những thuật ngữ này trong công việc hàng ngày.

1.3. Kế toán sau những năm 1995

Từ sau năm 1995, hệ thống kế toán Việt Nam tiến sang giai đoạn phát triển cao nhất và hoàn thiện nhất. Hệ thống kế toán không còn bó hẹp ở trong phạm vi doanh nghiệp cũng như kế toán hành chính sự nghiệp như trước đây mà đã mở rộng hơn rất nhiều. Đa số mọi tổ chức trong xã hội đều phải có một bộ phận kế toán riêng. Các công ty cung cấp dịch vụ kế toán, bao gồm cả công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM cũng phát triển mạnh mẽ hơn.

Vào năm 1996, dưới sự trợ giúp của Liên minh Châu Âu (EU), Hội kế toán Việt Nam đã tổ chức thành công Hội nghị quốc tế về kế toán với hơn 160 đại biểu tham gia đến từ các hiệp hội nghề nghiệp trên toàn thế giới như Liên đoàn kế toán Đông Nam Á, Liên đoàn kế toán Châu Á – Thái Bình Dương, Liên đoàn kế toán thế giới IFAC, Hiệp hội kế toán Châu Âu và các hiệp hội nghề nghiệp ở nhiều quốc gia khác. Kể từ đó, nghề kiểm toán – kế toán tại Việt Nam đã được bạn bè quốc tế cộng nhận. Năm 1996, VAA – Hội kế toán Việt Nam đã trở thành thành viên của IFAC – Liên đoàn kế toán quốc tế. VAA cũng trở thành thành viên của AFA – Liên đoàn kế toán các nước ASEAN. Đặc biệt hơn, trong năm 2002 – 2003, VAA là phó chủ tịch và đến năm 2004 – 2005 thì trở thành chủ tịch AFA.

Hệ thống kế toán Việt Nam từng bước khẳng định được vai trò của mình thông qua những lĩnh vực sau đây:

• Kế toán trong lĩnh vực kinh doanh: chế độ kế toán được xây dựng, ban hành và áp dụng dựa trên các chuẩn mực và nguyên tắc kế toán quốc tế. Chế độ kế toán Việt Nam cũng đã dần dần đáp ứng được yêu cầu quản lý trong nền kinh tế nhiều thành phần ở nước ta.
• Kế toán trong lĩnh vực Nhà nước: Chế độ kế toán được xây dựng để đáp ứng yêu cầu của Luật quản lý ngân sách. Hệ thống chuẩn mực kế toán công được nghiên cứu và soạn thảo từ năm 2004.
• Kế toán trong lĩnh vực kinh doanh tiền tệ, chứng khoán: chế độ kế toán được nghiên cứu, soạn thảo nhằm đáp ứng yêu cầu quản lý của Luật các tổ chức tín dụng, Luật Ngân hàng Nhà nước, Luật kinh doanh bảo hiểm và quản lý thị trường chứng khoán.

Vào những năm 1996, dưới sự giúp sức của Liên minh Châu Âu và Ngân hàng thế giới, Việt Nam tiến hành tập trung nghiên cứu, tiếp cận các chuẩn mực kế toán, kiểm toán quốc tế. Từ đó cho đến nay, Việt Nam đã và đang soạn thảo, công bố hệ thống chuẩn mực kế toán, kiểm toán Việt Nam, tiến dần hơn với chuẩn mực quốc tế.

2. TÌM HIỂU VỀ BIG FOUR VÀ MỘT SỐ CÔNG TY CUNG CẤP DỊCH VỤ KẾ TOÁN, KIỂM TOÁN NỔI TIẾNG TRÊN THẾ GIỚI

Thị trường dịch vụ kế toán tại Việt Nam hiện nay không chỉ bao gồm công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM mà còn có sự xuất hiện của rất nhiều công ty có vốn đầu tư 100% từ nước ngoài, nổi bật là ‘BIG FOUR’. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về Big Four và một số công ty kế toán, kiểm toán nổi tiếng khác.

Trên thế giới có rất nhiều công ty cung cấp dịch vụ kế toán, kiểm toán đang hoạt động và được công nhận. Tuy nhiên, trong số hàng nghìn công ty lớn nhỏ đó thì chỉ có 4 công ty được mệnh danh là những ông lớn trong lĩnh vực này, hay còn gọi là Big Four. Big Four là một nhóm các công ty cung cấp dịch vụ kế toán – kiểm toán quốc tế cho đa số các tập đoàn lớn trên thế giới hiện nay. Trước mùa hè năm 2002, thời gian xảy ra vụ scandal vô cùng tai tiếng giữa Enron và Arthur Andersen thì các ông lớn này còn được gọi là Fat hay Big Five.

Thực chất, Big Five có nguồn gốc từ Big Eight nhưng sau đó chỉ còn Big Six. Big Eight xuất hiện lần đầu tiên trên thị trường các công ty cung cấp dịch vụ kế toán, kiểm toán cũng như tư vấn tài chính vào thập niên 70 của thế kỷ 20. Lúc này, lĩnh vực kế toán, kiểm toán và tài chính bị thống trị bởi 8 đại gia sau đây:

• Arthur Andersen
• Arthur Young
• Touche Ross
• Coopers & Lybrand
• Price Waterhouse
• Ernst & Ernst đã sáp nhập với một công ty tại Châu Âu và có tên gọi mới là Ernst & Whinney
• Haskins & Sells đã sáp nhập với một công ty tại Châu Ây và có tên gọi mới là Deloitte, Haskins & Sells
• Peat Marwick International đã sáp nhập với một công ty tại Châu Âu và có tên gọi mới là KPMG

Vào năm 1989, Big Eight chuyển đổi thàng Big Six sau khi xảy ra sự sáp nhập giữa 2 công ty Ernst & Whinney và công ty Arthur Young với cái tên mới là Ernst & Young. Cho đến tháng 6 năm đó, thị trường kế toán – kiểm toán và tư vấn tài chính tiếp tục chứng kiện sự bắt tay của 2 đại gia khác là Deloitte, Haskins & Sells với Touche Ross và tên gọi mới là Deloitte & Touche và kết thúc vào tháng 8.

Khoảng mộ thập kỷ sau, vào tháng 7 năm 1998, Price Waterhouse cũng bắt tay sáp nhập với Coopers & Lybrand để tạo nên một gã khổng lồ mới là PricewaterhouseCoopers. Lúc này, Big Six chuyển thành Big Five. Tuy nhiên, sau scandal tai tiếng vào tháng 6 năm 2002 của Arthur Andersen thì cái tên này chính thức bị khai tử khỏi thế giới kế toán – kiểm toán quốc tế.

Arthur Andersen được thành lập từ năm 1913 và được gọi là gã khổng lồ trong lĩnh vực cung cấp dịch vụ kế toán, kiểm toán. Thời kỳ hoàng kim của Arthur Andersen là những năm 90 của thế kỷ 20, tốc độ tăng trưởng của gã khổng lồ này luôn ở mức cao chót vót. Doanh thu năm 1992 chỉ ở mức 3 tỷ đô thì sang năm 2001, doanh thu đã tăng vọt lên 10 tỷ đô. Arthur Andersen nổi tiếng với nguyên tắc làm việc ‘cứng’ để bảo vệ uy tín của mình, hãng cũng từng được tạp chí Forbes đánh giá là một trong những công ty thành công nhất tại Mỹ. Tuy nhiên, vào ngày 15/06/2002, Arthur Andersen bị phát hiện có hành vi thông đồng với khách hàng, cản trở cơ quan pháp luật điều tra vụ việc phá sản của tập đoàn năng lượng Enron. Arthur Andersen bị Tòa án bang Huston của Mỹ quyết định tước giấy phép hành nghề, chấm dứt 89 huy hoàng trong lĩnh vực kế toán, kiểm toán – tư vấn tài chính. Cái tên Arthur Andersen bị xóa sổ vĩnh viễn khỏi giới kế toán, kiểm toán.

Đến thời điểm hiện tại, chỉ còn 4 công ty và được gọi với cái tên là Big Four. Big Four đang chiếm phần lớn thị trường cung cấp dịch vụ kế toán, kiểm toán với mức lợi nhuận khổng lồ và càng ngày càng tăng cao. Chỉ tính riêng năm 2004, tổng doanh thu của 4 ông lớn này đã đạt con số kỷ lục là 62 tỷ đô la. Big Four bao gồm 4 công ty sau:

Thứ nhất là KPMG được thành lập vào năm 1987, từ việc sáp nhập giữa Peat Marwick International và KMG Group. Trụ sở của KPMG tại 767 5^th Avenue, New York, NY 10153. Nhân sự trên toàn cầu của KPMG là 94.000, đã đặt văn phòng tại 148 quốc gia trên thế giới. Tỷ lệ tăng trưởng trung bình của KPMG là 14.7%. KPMG đã vào Việt Nam từ năm 1994, vẫn hoạt động cho đến nay và là một trong những công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM.

Thứ hai là Ernst & Young được thành lập vào năm 1980, từ việc sáp nhập giữa Ernst & Whinney và Arthur Young. Trụ sở Ernst & Young tại 5 Time Square, New York City. Nhân sự trên toàn cầu của Ernst & Young là 100.000 người, trong đó số lượng tại văn phòng chính ở Mỹ là 23.000. Ernst & Young đã đặt văn phòng tại 140 quốc gia trên thế giới, trong đó tại Mỹ có 95 văn phòng. Tỷ lệ tăng trưởng trung bình của Ernst & Young là 11%. Ernst & Young đã vào Việt Nam từ năm 1992, vẫn hoạt động cho đến nay và làm một trong những công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM.

Thứ ba là Deloitte & Touche được thành lập từ việc sáp nhập giữa Touche Ross và Deloitte Haskins & Sells. Trụ sở của Deloitte & Touche là 1633 Broadway, New York 10019-6754, Mỹ. Nhận sự trên toàn cầu của Deloitte & Touche là 120.000 người. Deloitte & Touche đã đặt văn phòng tại 140 quốc gia. Tỷ lệ tăng trưởng trùn bình của Deloitte & Touche là 8.6%. Deloitte & Touche đã vào Việt Nam từ năm 1994 thông qua việc kết hợp với Công ty Kiểm toán Việt Nam (VACO) thành lập nên công ty liên doanh kiểm toán Việt Nam có tên là Deloitte Touche Tohmatsu (VACO-DTT). Cho đến năm 1997, Deloitte & Touche đã công nhận VACO là hãng thành viên của DTT cho đến nay.

Thứ tư là PricewaterhouseCoopers được thành lập vào năm 1998 từ việc sáp nhập Price Waterhouse và Coopers & Lybrand. Trụ sở của PricewaterhouseCoopers (PwC) đặt tại 1251 Avenue of Americas, New York, NY 10020. Nhân sự của PwC đã lên tới 122.000 người trên toàn thế giới và riêng tại Mỹ là 23.000 người. Số lượng văn phòng của PwC trên toàn thế giới là 769, đặt tại 144 quốc gia khác nhau. PwC cũng được xếp hạng nhất trong danh sách bình chọn các công ty kế toán, kiểm toán thành đạt nhất trên thế giới của Fortune. PwC đã vào Việt Nam từ năm 1994 và vẫn hoạt động cho đến nay. PwC cũng là một trong những công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM.

Ngoài Big Four, còn khá nhiều công ty kế toán – kiểm toán lớn khác có thể kể đến như:

• Grant Thorton được thành lập vào năm 1924. Trụ sở của Grant Thorton đặt tại One Prudential Plaza, Chicago, IL 60601, (312) 856-001. Grant Thorton đã đặt văn phòng tại 110 quốc gia trên toàn thế giới. Grant Thorton cũng đã xuất hiện tại Việt Nam từ năm 2004 và làm một trong những công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM.
• BDO Seidman được thành lập vào năm 1910. Trụ sở của BDO Seidman đặt tại 15 Columbus Circle 1, New York, NY 10023, (212) 765-7500. BDO có khoảng 30 văn phòng và 250 chi nhánh trên toàn thế giới.

3. THỊ TRƯỜNG DỊCH VỤ KẾ TOÁN TẠI VIỆT NAM TRONG BỐI CẢNH GIA NHẬP TPP VÀ AEC

Kể từ giai đoạn mới thành lập cho đến nay, các công ty dịch vụ kế toán, bao gồm cả công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM đã chứng kiến sự chuyển mình mạnh mẽ của thị trường dịch vụ kế toán, kiểm toán tại Việt Nam. Nền kinh tế Việt Nam đang từng bước chuyển thành nền kinh tế công nghiệp hóa, hiện đại hóa với nhiều thành phần kinh tế, tăng cường hội nhập và mở rộng quan hệ quốc tế. Song hành với điều này là nhu cầu công tác kế toán của doanh nghiệp ngày một tăng cao. Loại hình dịch vụ kế toán, kiểm toán ra đời để đáp ứng nhu cầu này. Đây là xu hướng không chỉ diễn ra ở Việt Nam mà còn là xu hướng chung trên toàn thế giới.

Ở phần đầu của bài viết, chúng ta đã tìm hiểu hệ thống kế toán, kiểm toán Việt Nam từ những giai đoạn đầu tiên với những khó khăn và thử thách nhất định, đó là:

• Chế độ kế toán còn đơn giản, lạc hậu so với thế giới và đòi hỏi của thực tế.
• Khuôn khổ pháp lý nhằm điều chỉnh hoạt động hành nghề kế toán chỉ mới dừng lại ở pháp lệnh và pháp lệnh này được ban hành từ những năm 1988 và không còn phù hợp.
• Giai đoạn này, Việt Nam vẫn chưa xây dựng và ban hành được Luật Kế toán của riêng mình, chưa có Chuẩn mực kế toán Việt nam để làm khuôn mẫu nghề nghiệp cho những công ty cung cấp dịch vụ kế toán, bao gồm cả công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM cũng như các loại hình tư vấn tài chính, hành nghề kế toán – kiểm toán khác.

Khi chuyển sang cơ chế kinh tế mới, các cơ quan chức năng đã xúc tiến việc nghiên cứu, ban hành phổ biến các chuẩn mực kế toán quốc tế IAS tạo bước đà chuẩn bị cho công ty kế toán, bao gồm cả công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM phát triển. Không những vậy, Việt Nam cũng đã lựa chọn các chuẩn mực kế toán quốc tế có thể áp dụng, soạn thảo và công bố hệ thống chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS).

Khi nhu cầu tăng cao hơn nhưng lại khắt khe hơn do ảnh hưởng của tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế, hoạt động của các công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM nói riêng và công ty dịch vụ kế toán nói chung vừa có cơ hội phát triển toàn diện vừa gặp phải khá nhiều khó khăn. Về cơ bản thì các đơn vị cung cấp dịch vụ kế toán ở nước ta đang trong quá trình phát triển cả về số lượng và chất lượng, tiến dần đến giai đoạn hoàn thiện.

Ban đầu chỉ có 2 công ty hoạt động nhưng tới nay, thị trường dịch vụ kế toán – kiểm toán tại Việt nam đã phát triển sôi động hơn rất nhiều với gần 160 công ty, doanh nghiệp dịch vụ kế toán – kiểm toán và tư vấn tài chính. Số lượng nhân viên lên tới con số 5.000 người, với khoảng 1.500 người có chứng chỉ kế toán viên, kiểm toán viên và 1.000 người đăng ký hành nghề, thuộc nhiều thành phần kinh tế khác nhau.

Hiện nay, thị trường dịch vụ tư vấn tài chính, hành nghề kế toán – kiểm toán tại Việt Nam có sự góp mặt của rất nhiều công ty nước ngoài, điển hình là Big Four và một vài công ty khác đã được giới thiệu ở phần 2 của bài viết. Ngoài ra, còn có khoảng 10 công ty kế toán, kiểm toán và tư vấn tài chính của Việt Nam được các công ty kiểm toán quốc tế công nhận là thành viên như A&C, ACA Group, Vietaudior, DHL, AC&C, ACPA, U&I, UHY…

Sự xuất hiện của các công ty quốc tế đã thúc đẩy mức độ cạnh tranh trên thị trường. Điều này yêu cầu tất cả các đơn vị cung cấp dịch vụ kế toán, bao gồm cả công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM phải không ngừng nâng cao chất lượng dịch vụ, cải thiện bộ máy và hiệu suất hoạt động để tồn tại và phát triển. Nhờ vậy mà thị trường dịch vụ kế toán của Việt Nam phát triển hơn, các đơn vị hành nghề cũng từng bước khẳng định được vị thế đối với bạn bè quốc tế.

Dấu mốc đặc biệt là vào ngày 01/01/2004, Luật Kế toán ra đời, có hiệu lực giúp tạo nên hành lang pháp lý cần thiết, kích thích sự phát triển của thị trường dịch vụ tư vấn tài chính, hành nghề kế toán – kiểm toán tại Việt Nam. Ngoài ra, hệ thống chuẩn mực nghề nghiệp cũng được ban hành và dần hoàn thiện hơn, trở thành cơ sở hướng dẫn các hoạt động và giúp nâng cao chất lượng dịch vụ. Việc Hội kế toán kiểm toán Việt Nam (VAA) và Hội Kiểm toán viên hành nghề Việt Nam (VACPA) ra đời và phát triển đã xây dựng lên một diễn đàn giúp trao đổi nghiệp vụ, kiến thức chuyên môn, phổ biến các chính sách mới một cách nhanh chóng, giúp nâng cao trình độ của các kế toán, kiểm toán viên.

Khi nền kinh tế phát hiện mạnh mẽ, vai trò của các công ty cung cấp dịch vụ kế toán, hành nghề kế toán và kiểm toán ngày càng quan trọng trong việc trợ giúp các nhà đầu tư, doanh nghiệp về các quy định của pháp luật, thể chế tài chính, kế toán của nhà nước cũng như việc lập và ghi sổ sách kế toán, lập báo cáo tài chính…Trong bối cảnh gia nhập TPP Và AEC như hiện nay, các công ty dịch vụ kế toán nói chung và công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM nói riêng phải không ngừng nâng cao năng lực cạnh tranh, đào tạo nguồn nhân lực kế toán để cải thiện chất lượng dịch vụ. Đây là một trong những nhu cầu bắt buộc trong nền kinh tế mở cửa và hội nhập quốc tế nhanh chóng như hiện nay.

4. CÁC CÔNG TY DỊCH VỤ KẾ TOÁN TẠI TPHCM

Sau khi đã tìm hiểu về thị trường dịch vụ kế toán tại Việt Nam và một số công ty kế toán lớn trên thế giới, chúng ta sẽ tìm hiểu về quy định thành lập và sản phẩm của các công ty kế toán tại Việt Nam, bao gồm cả công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM.

4.1. Một số điều kiện thành lập công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM

Khi tìm hiểu điều kiện thành lập của các công ty dịch vụ kế toán nói chung và công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM nói riêng, các doanh nghiệp chọn thuê dịch vụ có thể nắm được cách lựa chọn một công ty dịch vụ uy tín, chuyên nghiệp. Hơn nữa, doanh nghiệp cũng có thể tránh được việc bị phạt vi phạm quy định pháp luật khi chọn thuê công ty dịch vụ không đủ điều kiện hoạt động.

Dịch vụ kế toán cũng như các dịch vụ thực hiện thủ tục về thuế là loại hình dịch vụ kinh doanh có điều kiện, được Bộ Tài chính, Hội kế toán và kiểm toán Việt Nam, Tổng cục thuế kiểm soát chặt chẽ. Theo Luật Kế toán Việt Nam 2003 quy định thì hành nghề kế toán là việc cung cấp dịch vụ kế của của một công ty hoặc cá nhân có đủ điều kiện và tiêu chuẩn thực hiện dịch vụ kế toán. Công ty cung cấp dịch vụ kế toán là tổ chức nhận làm một số hoặc tất cả các công việc thuộc bộ phận kế toán của doanh nghiệp dựa theo thỏa thuận nhất định mà không chịu sự quản lý cũng như không thuộc hệ thống nhân sự tại doanh nghiệp.

Để thành lập công ty dịch vụ kế toán thì phải đủ tiêu chuẩn theo quy định dựa trên Luật doanh nghiệp, Luật kế toán cũng như các văn bản pháp luật có liên quan. Cụ thể hơn, theo quy định ở trong Luật kế toán, và trong quy định của Nghị định 129/2004/NĐ-CP vào ngày 31/5/2004 thì Chính phủ đã đưa ra một số quy định chi tiết cũng như hướng dẫn thi hành một số điều khoản ở trong Luật kế toán và trong Thông tư số 72 /2007/TT-BTC vào ngày 27 tháng 6 năm 2007 về việc đăng ký hành nghề kế toán của Bộ Tài Chính.

Một số quy định hành nghề kế toán cụ thể như sau:

Thứ nhất, đối với các công ty cung cấp dịch vụ kế toán nói chung, bao gồm cả công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM

• Quy định về hình thức cũng như cơ cấu tổ chức thì công ty dịch vụ kế toán sẽ được thành lập dưới 3 hình thức. Đó là hình thức: công ty hợp danh, công ty trách nhiệm hữu hạn và doanh nghiệp tư nhân.
• Quy định về chứng chỉ hành nghề cũng như điều kiện nhân sự trong công ty dịch vụ kế toán thì công ty phải đảm bảo tất cả những yếu tố sau đây:
  • Đã đăng ký kinh doanh dịch vụ kế toán;
  • Trong công ty phải có ít nhất 2 người sở hữu Chứng chỉ kiểm toán viên hoặc là Chứng chỉ hành nghề kế toán được cấp bởi Bộ Tài chính, trong đó riêng Giám đốc công ty thì bắt buộc phải có Chứng chỉ hành nghề kế toán hoặc Chứng chỉ kiểm toán viên từ 02 năm trở lên.

Hàng năm, công ty dịch vụ kế toán nói chung và công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM nói riêng phải đăng ký hành nghề với Hội kế toán, Kiểm toán hành nghề tại Việt Nam. Chỉ những cá nhân đã được chứng nhận cập nhật đầy đủ kiến thức với thời gian là 40 giờ/năm thì mới được phép xác nhận đủ điều kiện hành nghề kế toán.

Tại một thời điểm nhất định, cá nhân hành nghề kế toán trong công ty dịch vụ kế toán, bao gồm cả công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM chỉ được phép đăng ký hành nghề tại một công ty hoặc đăng ký hành nghề cá nhân mà thôi.

• Quy định về ngành nghề kinh doanh: sau khi đã đáp ứng đầy đủ các điều kiện đã được nêu ở trên, công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM có thể được thực hiện và cung cấp các loại dịch vụ kế toán cụ thể như sau:
  • Dịch vụ làm kế toán
  • Dịch vụ làm kế toán trưởng
  • Dịch vụ cung cấp, tư vấn áp dụng công nghệ thông tin về kế toán
  • Dịch vụ thiết lập cụ thể hệ thống kế toán cho đơn vị kế toán
  • Dịch vụ bồi dưỡng nghiệp vụ kế toán cũng như tiến hành cập nhật kiến thức kế toán
  • Dịch vụ tư vấn tài chính
  • Dịch vụ kê khai thuế
  • Cung cấp một số loại hình dịch vụ khác về kế toán theo như quy định của pháp luật

Thứ hai, đối với cá nhân kinh doanh dịch vụ kế toán

Đối với cá nhân kinh doanh dịch vụ kế toán thì bắt buộc phải có lý lịch rõ ràng, trung thực, có đạo đức nghề nghiệp và không nằm trong những đối tượng không được làm kế toán theo như quy định tại Khoản 1, Khoản 2 Điều 51 Luật Kế toán.

Bên cạnh đó, các cá nhân cung cấp và kinh doanh dịch vụ kế toán phải đáp ứng đầy đủ những yêu cầu sau đây:

• Cá nhân đã được cấp Chứng chỉ hành nghề kế toán hoặc chứng chỉ kiểm toán viên của Bộ Tài chính.
• Cá nhân phải có văn phòng, địa chỉ giao dịch cụ thể, rõ ràng
• Cá nhân đã đăng ký kinh doanh dịch vụ kế toán
• Người nước ngoài muốn được phép đăng ký hành nghề kế toán cá nhân tại Việt Nam buộc phải đáp ứng điều kiện được phép cư trú tại Việt Nam trong thời gian 1 năm trở lên. Ngoại trừ trường hợp có quy định khác ở trong các điều ước quốc tế mà Việt Nam đã tham gia ký kết hoặc gia nhập có quy định và có liên quan đến vấn đề này.

Thứ ba, đối với các doanh nghiệp đang có nhu cầu thuê công ty, cá nhân cung cấp dịch vụ kế toán, bao gồm cả công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM

Theo Quy định tại Điều 43 của Nghị định 129/2004/NĐ-CP vào ngày 31/5/2004, Chính phủ đã đưa ra Quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều Luật kế toán được áp dụng trong hoạt động kinh doanh. Quy định này cũng đưa ra yêu cầu cụ thể các doanh nghiệp, tổ chức hoặc cơ quan có nhu cầu sử dụng dịch vụ kế toán thuê ngoài ví dụ như làm kế toán, làm kế toán trưởng, kê khai thuế… thì chỉ được phép ký hợp đồng dịch vụ kế toán với các doanh nghiệp, công ty dịch vụ kế toán, dịch vụ thuế bao gồm cả các công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM được thành lập và hoạt động theo đúng quy định của pháp luật. Nếu không đáp ứng điều kiện này, doanh nghiệp thuê dịch vụ cũng sẽ bị phạt theo quy định.

Do vậy, trước khi quyết định ký kết hợp đồng với một doanh nghiệp, công ty hoặc cá nhân cung cấp dịch vụ kế toán, bao gồm cả các công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM, doanh nghiệp nên yêu cầu bên cung cấp dịch vụ phải đưa ra được đầy đủ các văn bản, tài liệu chứng minh rằng họ hoạt động đúng theo quy định của pháp luật. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp tránh trường hợp bị phạt mà còn hạn chế được tối đa rủi ro trong quá trình sử dụng dịch vụ kế toán.

4.2. Sản phẩm của các công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM

Sản phẩm của các công ty cung cấp dịch vụ kế toán nói chung và công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM rất phong phú, đa dạng nên có thể đáp ứng đầy đủ nhu cầu của các doanh nghiệp. Do đó, bên cạnh việc nắm bắt được điều kiện kinh doanh của các công ty kế toán, doanh nghiệp cần biết được mình đang muốn sử dụng loại hình dịch vụ kế toán nào, nói cách khác là phải biết được đặc điểm của từng loại hình để có thể tìm ra một loại dịch vụ phù hợp với doanh nghiệp của mình. Có thể điểm qua một số loại hình dịch vụ kế toán như:

• Dịch vụ tập hợp các chứng từ, xử lý chứng từ kế toán và ghi chép sổ sách
• Dịch vụ soát xét và hoàn thiện các chứng từ, sổ sách và lập các báo cáo kế toán
• Dịch vụ đánh giá mức độ trung thực, khách quan của báo cáo tài chính, báo cáo kế toán để thực hiện hoạt động nộp thuế, thực hiện hợp đồng hợp tác kinh doanh cũng như nhiều hoạt động khác.
• Dịch vụ tư vấn cân đối trực tiếp hoặc gián tiếp cách thức tổ chức vận hành bộ máy kế toán ở trong doanh nghiệp, giúp bộ máy hoạt động hiệu quả cao nhất, phù hợp với quy định của pháp luật
• Dịch vụ tư vấn kinh doanh dựa trên thông tin và tài liệu kế toán
• Dịch vụ cung cấp và tư vấn việc sử dụng phần mềm kế toán
• Dịch vụ hỗ trợ hoạt động tuyển dụng, đào tạo kế toán viên, kế toán trưởng…cho các doanh nghiệp…

Phổ biến hiện nay là phân loại dịch vụ kế toán dựa vào cách phân loại sản phẩm của tổ chức Liên hợp quốc (Provisional Central Product Classification). Theo các phân loại này, dịch vụ kế toán được phân chia thành: dịch vụ kế toán thuế; dịch vụ soát xét báo cáo tài chính; dịch vụ lập báo cáo tài chính và dịch vụ gỡ rối sổ sách kế toán.

4.2.1. Dịch vụ kế toán thuế tại công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM

Kế toán thuế là công việc phụ trách các vấn đề về khai báo thuế ở trong doanh nghiệp. Kế toán thuế có liên quan đến pháp luật của nhà nước và là trách nhiệm của doanh nghiệp đối với nhà nước. Để có thể hiểu sâu hơn về loại hình dịch vụ kế toán thuế, chúng ta sẽ tìm hiểu các công việc cần làm của các công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM cung cấp dịch vụ kế toán thuế:

• Tiến hành lập hồ sơ hoàn thuế trong trường hợp có phát sinh
• Theo dõi tình hình giao nhận hóa đơn
• Tiến hành cập nhật, lập giấy báo công nợ cho các đơn vị cơ sở
• Làm việc với cơ quan thuế trong trường hợp có phát sinh
• Tiến hành kiểm tra đối chiếu bảng kê khai các hồ sơ xuất khẩu
• Theo dõi tình hình giao nhận hóa đơn tại các đơn vị cơ sở
• Báo cáo tình hình sử dụng hóa đơn trong kỳ theo tháng, quý, năm
• Tiến hành kiểm tra đối chiếu hóa đơn giá trị gia tăng so với bảng kê thuế đầu vào và đầu ra.
• Tiến hành đóng chứng từ báo cáo thuế của doanh nghiệp
• Kiểm tra các báo cáo tình hình sử dụng hóa đơn thuế với cục thuế.
• Tiến hành lập kế hoạch thuế giá trị gia tăng, thu nhập doanh nghiệp để nộp ngân sách
• Tiến hành lập báo cáo tổng hợp thuế theo định kỳ hoặc trong trường hợp đột xuất có phát sinh
• Theo dõi các báo cáo về tình hình nộp ngân sách, tồn đọng ngân sách cũng như tình hình hoàn thuế của doanh nghiệp
• Tiến hàng lập báo cáo tổng hợp thuế giá trị gia tăng đầu ra của toàn doanh nghiệp, phân loại theo thuế suất hàng tháng
• Tiến hành lập báo cáo tổng hợp thuế giá trị gia tăng đầu vào của toàn doanh nghiệp, theo tỷ lệ phân bổ đầu ra được khấu trừ hàng tháng.
• Phối hợp cùng với kế toán tổng hợp, đối chiếu số liệu báo cáo thuế của các cơ sở giữa các báo cáo với quyết toán
• Tiến hành lập bảng kê danh sách lưu trữ, báo quản hóa đơn thuế giá trị gia tăng theo thời gian, theo thứ tự sso quyển để không bị thất thoát, hư hỏng.
• Tiến hành kiểm tra đối chiếu biên bản trả nhận hàng để có thể điều chỉnh doanh thu báo cáo thuế kịp thời trong trường hợp có phát sinh.
• Cập nhật thường xuyên các thông tin về luật thuế, soạn ra các thông báo về nghiệp vụ quy định của Luật thuế có lên quan đến hoạt động của doanh nghiệp, làm cơ sở để thực hiện.
• Và một số nghiệp vụ kế toán thuế khác.

Các công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM sẽ phải chấp hành nguyên tắc bảo mật trong quá trình làm việc

4.2.2. Dịch vụ soát xét báo cáo tài chính

Dịch vụ soát xét báo cáo tài chính là việc kiểm tra, soát xét kế toán thông qua các hoạt động soát xét chứng từ kế toán, soát xét các bút toán hạch toán kế toán, các báo cáo kế toán cũng như các hồ sơ quyết toán thuế. Ngoài ra, soát xét báo cáo tài chính còn thực hiện các điều chỉnh cần thiết để các báo cáo kế toán cùng với báo cáo tài chính có thể phản ánh được đúng thực trạng tài chính của doanh nghiệp, phù hợp theo đúng với quy định của pháp luật.

Các công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM cung cấp dịch vụ soát xét báo cáo tài chúng cũng có thể đưa ra ý kiến kết luật là có hay không việc phát hiện ra sự kiện trọng yếu khiến báo cáo được lập không phù hợp với chuẩn mực kế toán tại Việt Nam hoặc các chuẩn mực kế toán quốc tế được chấp nhận, xét trên mọi khía cạnh. Hoạt động soát xét báo cáo tài chính không đặt ra yêu cầu kế toán phải hiểu rõ các kiến thức về kiểm toán nội bộ, tiếp cận với các rủi ro, gian lận hoặc bất cứ quy trình kiểm toán nào cả.

Chi phí đối với dịch vụ soát xét báo cáo tài chính thường thấp hơn so với chi phí kiểm toán. Do vậy, các doanh nghiệp có thể sử dụng dịch vụ soát xét báo cáo tài chính của các công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM để tiết kiệm chi phí kiểm toán toàn bộ. Khi tiến hành soát xét báo cáo tài chính, bộ phận quản lý sẽ chịu trách nhiệm lập, trình bào các báo tài chính của đơn vị còn các kế toán viên (trường hợp này là thuê ngoài từ công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM) sẽ thực hiện soát xét.

Sau đây là quy trình kế toán viên thực hiện soát xét báo cáo tài chính. Quy trình này sẽ tập trung chủ yếu vào các lĩnh vực có nguy cơ xảy ra sai sót nhiều nhất:

• Tiến hành thu thập các thông tin, đó là các chứng từ kế toán, sổ sách kế toán cùng với báo cáo thuế của doanh nghiệp
• Tìm hiểu về quy trình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp
• Tiến hành soát xét sự phù hợp của tất cả các chứng từ kế toán
• Tiến hành soát xét công việc định khoản của các nghiệp vụ kế toán
• Tiến hành soát xét công việc hạch toán các nghiệp vụ kinh tế phát sinh
• Tiến hành soát xét công việc lập và kê khai các báo cáo thuế giá trị gia tăng hàng tháng, hàng quý
• Tiến hàng soát xét công việc lập và báo cáo thuế thu nhập doanh nghiệp hàng quý
• Tiến hành soát xét công việc lập báo cáo quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp
• Tiến hành soát xét công việc khai thuế thu nhập cá nhân
• Tiến hành soát xét công việc lập hồ sơ quyết toán thuế thu nhập cá nhân
• Tiến hành soát xét công việc kết chuyển, lập báo cáo tài chính theo như quy định
• Tiến hành điều chỉnh các sai sót chưa được phù hợp với các quy định của pháp luật
• Tiến hành trao đổi với doanh nghiệp về các nội dung, nghiệp vụ có liên quan đến kế quả thực hiện dịch vụ
• Thiết lập lại các sổ sách kế toán, báo cáo thuế theo đúng như quy định của luật thuế
• Tiến hành lập và in các loại báo cáo quyết toán thuế
• Tiến hành in báo cáo tài chính, sổ sách kế toán theo như quy định
• Tiến hành thực hiện các điều chỉnh, báo cáo thuế khi có sai lệch.
• Cung cấp các tư vấn cho doanh nghiệp về một số nội dung có liên quan trong quá trình tổng hợp thông tin để lập các báo cáo tài chính….

Bên cạnh đó, soát xét tài chính thường nghiên cứu các đối tượng cụ thể sau đây:

• Tiền mặt.
• Hàng tồn kho.
• Đầu tư.
• Phải thu khách hàng
• Tài sản cố định.
• Tài sản vô hình.
• Nợ phải trả dài hạn.
• Notes payable and accrued expenses.
• Contingencies and commitments.
• Doanh thu và chi phí.
• Nguồn vốn

Trong quá trình công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM thực hiện công việc soát xét, nếu kế toán viên cho rằng báo cáo tài chính có sai sót, cần phải bổ sung và thu nhập bằng chứng để tránh việc phải chỉnh sửa các báo cáo này. Trong trường hợp báo cáo thực sự có sai sót trọng yếu, kế toán viên sẽ phải lựa chọn việc giải trình sai sót đó trong báo cáo đính kèm với báo cáo tài chính hoặc rút khỏi công việc soát xét. Tất cả sai sót trọng yếu sẽ được báo cáo lại với cấp quản lý trong doanh nghiệp.

4.2.3. Dịch vụ lập báo cáo tài chính

Dịch vụ lập báo cáo tài chính là công việc lập các báo cáo tài chính từ thông tin được cung cấp bởi khách hàng. Đơn vị cung cấp dịch vụ, ở đây là công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM sẽ không chứng nhận tính chính xác của các báo cáo tài chính được biên soạn. Nếu trong hợp đồng dịch vụ soạn lập báo cáo tài chính có bao gồm thêm công việc soạn lập tờ khai thếu thì dịch vụ kê khai thuế cũng được coi là một phần nằm trong dịch vụ báo cáo tài chính.

Các doanh nghiệp chọn thuê dịch vụ lập báo cáo tài chính có thể lựa chọn thực hiện theo bán niên hoặc vào cuối năm nhưng thường thì doanh nghiệp chọn lập báo cáo vào cuối năm, kèm theo tờ khai quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp. Tờ khai chính ở đây là tờ khai quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp và báo cáo tài chính là phụ lục đi kèm. Lập báo cáo tài chính rất quan trọng vì đây là yếu tố giúp doanh nghiệp thực hiện các nghĩa vụ nộp thuế hoặc vay vốn để nộp cho các cơ quan có thẩm quyền.

Các báo cáo tài chính cuối nắm thường bao gồm có bảng cân đối kế toán cuối năm, các báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh năm, các báo cáo lưu chuyển tiền tệ trực tiếp hoặc gián tiếp cuối năm và thuyết minh báo cáo tài chính năm. Hoạt động lập báo cáo tài chính năm thường dựa trên sổ sách kế toán của doanh nghiệp cùng với số dư đầu kỳ của năm trước. Trong trường hợp doanh nghiệp mới thành lập thì số dư đầu kỳ sẽ bằng 0. Sổ sách kế toán của doanh nghiệp sẽ được lập và tạo bởi các chứng từ gốc. Đó là hóa đơn, phiếu thu, phiếu chi, hợp đồng…chứ không phải dựa vào báo cáo thuế hàng tháng, hàng quý. Do vậy, khi thuê các công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM và muốn lập báo cáo tài chính chính xác thì doanh nghiệp nên cung cấp các chứng từ cần thiết cho công ty cung cấp dịch vụ để tiến hành rà soát và thực hiện.

Dịch vụ lập báo cáo tài chính thường bao gồm những công việc sau đây:

• Tiến hành công việc thu thập thông tin: hóa đơn, chứng từ và sổ sách của doanh nghiệp thuê dịch vụ
• Tiến hành trao đổi với doanh nghiệp về các nội dung, nghiệp vụ có liên quan đến kết quả thực hiện
• Lập bảng phân bổ công cụ, dụng cụ cũng như các chi phí trả trước và chi phí chờ kết chuyển
• Tiến hành công việc loại bỏ, điều chỉnh cũng như chỉnh sửa các chứng từ không phù hợp
• Kiểm tra các chứng từ kế toán, tiến hành phân loại và sắp xếp các chứng từ kế toán
• Khảo sát thực tế quy trình hoạt động của doanh nghiệp thuê dịch vụ
• Hạch toán kế toán trên phần mềm kế toán chuyên nghiệp
• Tiến hành in các báo cáo tài chính, sổ sách kế toán theo như quy định
• Tính, lập các bảng khấu hao tài sản cố định
• Tiến hành lập cũng như in các loại báo cáo quyết toán thuế
• Kết chuyển, tổng hợp mọi thông tin để lập sổ sách kế toán, báo cáo tài chính, báo cáo kết quả kinh doanh và thuyết minh báo cáo tài chính
• Tư vấn cho doanh nghiệp mọi nội dung có liên quan trong quá trình tổng hợp thông tin để thực hiện lập báo cáo tài chính…

Chọn thuê dịch vụ kế toán về việc lập báo cáo tài chính của các công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM thường đảm bảo hiệu quả và chính xác hơn, hạn chế được tối đa rủi ro hoạt động cho doanh nghiệp.

4.2.4. Dịch vụ gỡ rối sổ sách kế toán

Hiện nay, đa số hệ thống sổ sách kế toán ở trong doanh nghiệp thường không đầy đủ thậm chí là không tuân theo các quy định của cơ quan nhà nước. Số liệu ở trên sổ sách kế toán không được thống nhất với nhau, lệch lạc so với các chứng từ, báo cáo thuế, báo cáo tài chính, quyết toán thuế đã nộp. Tình trạng này khiến các chủ doanh nghiệp phải đau đầu để tìm cách giải quyết. Ngoài ra, chủ doanh nghiệp còn phải lo lắng vì:

• Các chứng từ lộn xộn, bị thất lạc
• Không có sổ sách kế toán hoặc có những không đúng như quy chuẩn để có thể phục vụ hoạt động quyết toán thuế
• Các số liệu trên báo cáo tài chính không chính xác
• Kỹ năng, kinh nghiệm của nhân viên kế toán trong doanh nghiệp còn yếu khiến doanh nghiệp bị truy thu thuế
• Nhân sự bộ phận kế toán thay đổi thường xuyên nên không hoàn thành được trách nhiệm quyết toán thuế
• Nhân viên kế toán trong doanh nghiệp không phân biệt được đâu là chứng từ hợp lệ, đâu là chứng từ không hợp lệ theo quy định của Pháp Luật Thuế
• Tình trạng sai sót báo cáo tài chính còn tồn đọng từ năm tài chính này đến năm tài chính khác

Tất cả tình trạng trên đều phát sinh rất nhiều vướng mắt, sai phậm về thuế, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng trong công việc quyết toán thuế và gây nhiều thiệt hại cho doanh nghiệp. Dịch vụ gỡ rối sổ sách kế toán của công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM ra đời nhằm mục đích hỗ trợ doanh nghiệp khắc phục tình trạng này.

Dịch vụ gỡ rối sổ sách kế toán của các công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM sẽ thực hiện những công việc sau đây:

• Tiến hành kiểm tra, rà soát lại, đánh giá khảo sát hoạt động của doanh nghiệp cùng với hệ thống sổ sách chứng từ kế toán của các năm
• Tiến hành kiểm tra lại tính hợp lý, hợp lệ của tất cả các hóa đơn chứng từ kế toán phát sinh
• Tiến hành kiểm tra tất cả hợp đồng kinh tế phát sinh
• Tiến hành kiểm tra, xây dựng lại định mức sản xuất (đối với doanh nghiệp sản xuất), giá vốn xuất kho (đối với doanh nghiệp thương mại), dự toán xây dựng (đối với doanh nghiệp xây dựng) và các tờ khai hải quan xuất nhập khẩu (đối với doanh nghiệp xuất nhập khẩu)
• Tiến hành kiểm tra, hoàn tất bảng lương, chấm công, hợp đồng lao động, bảo hiểm y tế xã hội….
• Tiến hành kiểm tra và nhập liệu lại tất cả các số liệu hóa đơn chứng từ, định khoản các nghiệp vụ kinh tế phát sinh dựa theo chứng từ hóa đơn đã kê khai và đúng theo chuẩn mực
• Tư vấn sửa chữa sai sót cũng như xây dựng hệ thống kế toán tại doanh nghiệp
• Tư vấn việc xử lý các vấn đề sai phạm về thuế
• Tiến hành lập toàn bộ hệ thống sổ sách kế toán
• Tiến hành lập báo cáo tài chính năm
• Đại diện doanh nghiệp thực hiện giải trình hồ sơ quyết toán thuế

5. MỘT SỐ QUAN NIỆM SAI LẦM VỀ NGHỀ KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN

Kế toán là một trong những hoạt động quan trọng nhất trong một doanh nghiệp cũng như trong xã hội. Kế toán hỗ trợ cấp quản lý ra quyết định chính xác hơn dựa vào tình hình tài chính của doanh nghiệp, kế toán giúp doanh nghiệp thực hiện tròn trách nhiệm của mình với nhà nước. Kế toán cũng hỗ trợ các cơ quan nhà nước nắm bắt được tình hình thu chi ngân sách. Lựa chọn thuê các công ty dịch vụ kế toán, bao gồm cả công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM sẽ giúp doanh nghiệp hoạt động hiệu quả hơn rất nhiều. Tuy nhiên, vẫn có một số quan niệm sai lầm cần thay đổi về nghề kế toán – kiểm toán.

5.1. Sai lầm 1: Kế toán và kiểm toán là 2 lĩnh vực xung khắc

Thứ nhất, nghề kế toán và kiểm toán là sự kết hợp của hai lĩnh vực xung khắc nhau. Vì sao lại kết hợp 2 lĩnh vực đối lập này trở thành một ngành đào tạo trong các trường đại học, cao đẳng hoặc trở thành tên gọi chung cho một ngành nghề trong xã hội?

Kế toán là hoạt động kiểm kê, quản lý nguồn tài chính, tài sản ở trong một doanh nghiệp. Trong khi đó, kiểm toán là hoạt động kiểm tra tính trung thực, tính chính xác của báo cáo tài chính. Như vậy, có thể hiểu đơn là chức năng của kiểm toán là phân tích và kiểm tra hoạt động của kế toán. Tuy nhiên, trong thực tế thì 2 lĩnh vực này hoàn toàn không đối lập nhau, thậm chí chúng còn có quan hệ mật thiết và hợp pháp với nhau.

Một kế toán viên chuyên nghiệp là người có thể nắm vững được các quy định của công tác thanh tra, kiểm tra cùng với các kiến thức về kiểm toán để nắm được những trường hợp dẫn đến sai phạm (nếu có ) trong một doanh nghiệp. Các công ty cung cấp dịch vụ kế toán chuyên nghiệp, bao gồm cả công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM là những công ty có nhân viên được đào tạo bài bản, có khả năng trả lời mọi câu hỏi của các chuyên gia kiểm toán cũng như thanh tra thuế.

Tương tự như vậy, một kiểm toán viên cũng sẽ không thể hoàn thành được nhiệm vụ của mình kiểm tra sổ sách, giấy tờ của mình nếu không nắm được khái niệm cũng như các nguyên tắc trình bày bảng cân đối kế toán. Do vậy, kế toán và kiểm toán còn có thể được coi là một lĩnh vực và thường được xem như một môn học trong chương tình giảng dạy tại các trường cao đẳng, đại học tài chính, kinh tế hoặc kế toán.

Hành trang vững chắc của một cá nhân muốn hành nghề kế toán trong doanh nghiệp hoặc trong các công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM được đào tạo bài bản trong trường đại học thường được hình thành từ 80% nguồn kiến thức kế toán và 20% kiến thức kiểm toán, kiểm tra và phân tích.

5.2. Sai lầm 2: Chương trình đào tạo kế toán – kiểm toán rất nhàm chán

Đa số mọi người thường quan niệm rằng các chương trình đào tạo kế toán – kiểm toán thực chất là một môn toán tổng hợp không hề dễ chịu một chút nào. Và trong các chương trình đào tạo tại các trường học hiện nay, toán là môn học bắt buộc và chiếm phần lớn tiết học trong giáo trình đào tạo. Nhưng đừng vội nản lòng nếu các con số toán học có thể khiến bạn phải đau đầu.

Kế toán bao gồm 6 nhóm kiến thức cơ bản, đó là:

• Nhóm kiến thức kinh tế cơ sở như kinh tế học Mac – Lenin; đại cương về tài chính – tiền tệ – ngân hàng – chứng khoán, luật kinh tế và thống kê kinh tế
• Nhóm kiến thức và nghiệp vụ tài chính kế toán: đây là khối kiến thức chủ đạo bao gồm rất nhiều môn học. Có thể liệt kê một số môn như tài chính doanh nghiệp, kế toán doanh nghiệp, kế toán quản trị, nghiệp vụ kế toán chuyên ngành, tiền tệ quốc tế, thanh toán quốc tế, thuế, báo hiểm, kế toán máy, phân tích báo cáo tài chính, kiểm toán….
• Nhóm kiến thức quản lý kinh doanh: bao gồm kiến thức về quản lý dự án, phân tích tài chính dự án, phân tích tài chính của các hoạt động trong doanh nghiệp, kế hoạch hóa mọi hoạt động trong doanh nghiệp và quản lý nhân sự.
• Nhóm kiến thức về tin học ứng dụng.
• Nhóm kiến thức về ngoại ngữ: đây là nhóm kiến thức bổ trợ.
• Nhóm kiến thức giáo dục đại cương: bao gồm những môn học bắt buộc như lịch sử Đảng, kinh tế chính trị Mác – Lenin, giáo dục thể chất….

Như vậy, phần về kiến thức tài chính là nhóm kiến thức quan trọng nhất vì nhóm kiến thức này sẽ gắn liền và song hành trong quá trình làm việc sau này của mình. Và dĩ nhiên là khối kiến thức này có liên quan đến môn toán. Tuy nhiên, ngoài nhóm kiến thức này thì kế toán còn có rất nhiều môn học bổ trợ khác như kinh tế cơ sở, các môn học có liên quan đến quản lý kinh doanh, ngoại ngữ, tin học, giáo dục thể chất…

5.3. Sai lầm 3: Kế toán là công việc nhàm chán và không có sự sáng tạo

Kế toán là công việc gắn liền với các con số, giấy tờ và do vậy, kế toán viên trong doanh nghiệp cũng như trong các công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM phải đáp ứng được những yêu cầu sau:

• Sở hữu khả năng tính toán tốt
• Có khả năng tư duy tốt
• Có khả năng làm việc độc lập
• Cần cù và chăm chỉ
• Có tính cẩn thận và thận trọng

Nhưng kế toán không phải làm công việc không có sự sáng tạo. Đặc biệt trong nền kinh tế thị trường, hội nhập kinh tế quốc tế như hiện nay thì các kế toán viên phải có sự sáng tạo nhất định trong công việc nhưng vẫn đảm bảo được tính khoa học và pháp lý ở trong công việc của mình.

5.4. Sai lầm 4: Kế toán giỏi có thể giúp doanh nghiệp trốn thuế

Đây là một trong những quan niệm sai lầm rất phổ biến của các chủ doanh nghiệp. Một kế toán giỏi trước hết phải là người có thể bảo vệ doanh nghiệp khỏi những nguy cơ gặp phải các rủi ro về tài chính hoặc các hình thức trừng phạt của cơ quan thuế.

Những khoản tiền bất chính có thể là mầm mống gây nên hậu quả nghiêm trọng và khó lường cho doanh nghiệp về sau này. Do vậy, một kế toán giỏi phải là người có chứng kiến, không nhắm mắt làm liều khiến doanh nghiệp phải gánh chịu những rủi ro về pháp lý và tài chính.

5.5. Sai lầm 5: Bằng kế toán kiểm toán thường không có nhiều tác dụng mà quan trọng là phải có kinh nghiệm làm việc

Nhiều người quan niệm rằng bằng cử nhân về kế toán – kiểm toán không phải là chìa khóa dẫn đến thành công, yêu cầu bắt buộc là phải có kinh nghiệm làm việc. Tuy nhiên, chưa có kinh nghiệm làm việc thì không có nghĩa rằng bạn không thể hành nghề kế toán.

Ba tiêu chí cơ bản để các nhà tuyển dụng tiến hành lựa chọn nguồn nhân lực là độ tuổi, kinh nghiệm làm việc và trình độ học vấn. Rất nhiều người khi đọc thông tin tuyển dụng có yêu cầu kinh nghiệm làm việc thường e ngại không dám xin việc vì sợ rằng mình không đạt yêu cầu. Tuy nhiên, bạn cần nhớ một điều rằng kinh nghiệm làm việc không phải là điểm nhấn quan trọng nhất.

Một chuyên gia tuyển dụng nhân sự giỏi thường sẽ không để lọt bất cứ một ứng viên tiềm năng nào cả. Rất nhiều bạn trẻ mới tốt nghiệp ra trường vẫn có thể được tuyển vào làm tại các công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM uy tín chất lượng hoặc tại những công ty có vốn đầu tư nước ngoài lớn. Hỡn nữa, hiện nay thì tại nhiều công ty kiểm toán, bảo hiểm và ngân hàng có vốn đầu tư nước ngoài thường có xu hướng tuyển dụng các tân cử nhân có bằng khá giỏi trở lên. Thậm chí nhà tuyển dụng cón trực tiếp đến các khoa tài chính, kế toán và kiểm toán, kinh tế…để tuyển dụng các bạn sinh viên từ khi các bạn vẫn còn ngồi trên ghế nhà trường.

Trên đây là một số thông tin về các công ty dịch kế toán, bao gồm cả công ty dịch vụ kế toán tại TpHCM và đôi nét về thị trường dịch vụ kế toán tại Việt Nam.  Hy vọng bài viết này đã có thể cung cấp đến bạn những một số kinh nghiệm lựa chọn những công ty cung cấp dịch vụ kế toán uy tín chất lượng; một số công ty tư vấn tài chính, kế toán – kiểm toán nước ngoài lớn đang có mặt trên thị trường Việt Nam. Dịch vụ kế toán – kiểm toán và tư vấn tài chính đang phát triển khá mạnh mẽ hòa cùng với xu hướng phát triển và hội nhập quốc tế của nền kinh tế Việt Nam. Kế toán là hoạt động quan trọng trong các doanh nghiệp, góp phần vào sự phát triển của doanh nghiệp và đất nước Do vậy, sử dụng dịch vụ kế toán được rất nhiều doanh nghiệp săn đón. Ngoài ra, chọn học chuyên ngành kế toán – kiểm toán đang được rất nhiều bạn trẻ lựa chọn. Nếu có quyết tâm và định hướng đúng đắn, cánh cửa nghề nghiệp sẽ luôn luôn rộng mở với các bạn vì đây là một ngành rất tiềm năng với nhu cầu sử dụng luôn ở mức cao.

Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết.